Bas Nootenboom (CDA ZH)

Op 15 oktober 2025 sprak Kees Beaart de vergadering van Provinciale Staten toe. Hij hield een pleidooi voor behoud van Natuurrijk in de Krimpenerwaard en vertelde over de moeizame relatie met de gemeente. Omdat ik niet begreep wat hij van de provincie verwachtte, maakte ik een afspraak met hem om op locatie een werkbezoek af te leggen.

De begroting 2026 van de provincie Zuid-Holland is  vastgesteld: 1.146.900 miljoen euro aan lasten zijn opgenomen. 

Erfgoedhuis Zuid-Holland gaat samen met de Popunie het erfgoed van de popmuziek in Zuid-Holland in kaart brengen. De resultaten worden gepresenteerd in de vorm van een online canon en een podcast die in de loop van 2026 zullen verschijnen. Dit doen ze als reactie op een motie van Provinciale Staten op initiatief van de CDA fractie.

Een Statenlid komt ook wel eens buiten de provincie. Zo waren we eind september een dag in Brussel voor het jaarcongres van het Interprovinciaal Overleg (IPO). 

De veerdienst Maassluis - Rozenburg vaart in opdracht van de Provincie Zuid-Holland. Sinds de ingebruikname van de Blankenburgverbinding is het gebruik door het autoverkeer met 90% afgenomen. De provincie denkt na over alternatieven. Tijdens een werkbezoek op 11 juli 2025 werden Statenleden bijgepraat over de diverse alternatieven. Natuurlijk mocht een tochtje naar de overkant met de Blankenburg niet ontbreken.

Bij de bespreking van de herijking van erfgoedlijnen stelde Michel Rogier voor om de nog aanwezig oude trekvaarten in Den Haag eens vanaf het water te beleven. Woensdag 2 juli 2025 was het zo ver: een aantal Statenleden stapten in een rondvaartschuit om een stuk door de grachten en vaarten van Den Haag te varen. De gids vertelde honderduit over de geschiedenis van Den Haag is het algemeen en de trekvaarten in het bijzonder.

Soms heb je van die vergaderingen waarvan je van te voren al denkt: dat zou wel eens een latertje kunnen worden. Woensdag 11 juni 2025 was er zo eentje.

Een provinciaal werkbezoek in je achtertuin. Hoe mooi is dat?

Op de Bevrijdingsdag van 2025 werd extra stilgestaan bij 80 jaar vrijheid. Op het bevrijdingsfestival op het Malieveld in Den Haag was veel te doen. Natuurlijk optredens van artiesten op de diverse podia, maar ook discussiepanels en poëzie. 

Het betrekken van inwoners bij de provinciale politiek is belangrijk. Adviescommissies, burgerberaden en het uitdaagrecht zijn instrumenten die hierbij kunnen worden ingezet.

Op uitnodiging van de Stichting Educatieve Orkest Projecten (SEOP) was ik in theater Het Kruispunt in Barendrecht aanwezig bij de voorstelling 'Imad en het voetbalboek onder de koelkast”. De voorstelling had het thema vluchten en werd mogelijk gemaakt door de provincie Zuid-Holland in het kader van 80 jaar Vrijheid. 

Mrija is een tijdelijke wijk in de gemeente Vlaardingen waar 1.000 Oekraïense mensen die gevlucht zijn voor de oorlog in hun land tot uiterlijk medio 2026 kunnen wonen.

Het Erfgoedhuis Zuid-Holland ondersteunt erfgoedinstellingen, gemeenten, vrijwilligers, scholen en burgers die zich inzetten voor het behouden, benutten en beleven van erfgoed. De provincie Zuid-Holland subsidieert het erfgoedhuis.

Op 21 maart 2025 bracht de CDA Statenfractie van Zuid-Holland een werkbezoek aan het Europees Parlement in Brussel. We spraken met CDA Europarlementariër Ingeborg ter Laak over actuele onderwerpen. Ook hadden we een afspraak met deskundige ambtenaren van het Huis van de Nederlandse Provincies. Tot slot brachten we ook nog een bezoek aan het museum van de Europese geschiedenis.

Het CDA Zuid-Holland is onaangenaam verrast door het nieuws dat de veerdiensten tussen Oud-Beijerland, Spijkenisse en Rhoon zullen stoppen. Het verdwijnen van dit voet/fietsveer heeft grote gevolgen voor de bereikbaarheid en daarmee de leefbaarheid van deze regio.

De commandobunker Clingendael komt in maart 2025 te koop. De huidige eigenaar Rijksvastgoedbedrijf wil er van af omdat het al een tijd geen functie meer heeft. Vorig jaar zomer heb ik een werkbezoek afgelegd aan deze 'boerderij'-bunker (zie deze link).

Het is nuttig en leerzaam om als volksvertegenwoordiger met inwoners in contact te zijn over wat hen bezig houdt.  Op 19 februari 2025 werd op het provinciehuis een gesprek georganiseerd tussen Statenleden en jongeren.

Zonder een goed functionerende pers loopt de democratie risico's: de politiek wordt hierdoor minder transparant en de democratische controle door burgers wordt zwakker. Dat is niet wat we zouden moeten willen.  

Elk burgerberaad betreft maatwerk. Dat is de beste samenvatting van het evaluatierapport G1000 dat onlangs verscheen naar aanleiding van het in Zuid-Holland gehouden burgerberaad in 2023.  

Onlangs verscheen er op de website  geschiedenisvanzuidholland.nl een lezenswaardig artikel over Shantykoren als immaterieel erfgoed. 'Zingend aan het werk' was de pakkende titel. De opbouw van een shanty heeft te maken met het metrum van het werk. Het lied moest immers zorgen voor de juiste cadans voor het hijsen van een zeil of om heipalen de grond in te stampen. Het ritme was belangrijk, de verhaallijn ondergeschikt.

Het onderzoek naar de doorwerking van het koloniaal en slavernijverleden op de hedendaagse Zuid-Hollandse samenleving is afgerond. Het betreft het laatste onderzoek van een drieluik. Er is gekeken naar de houding ten opzichte van het koloniaal en slavernijverleden van inwoners van de provincie Zuid-Holland en hoe bewustwording een bijdrage kan leveren aan een aanpak tegen hedendaags racisme en discriminatie.

De Sint Catharijnekerk in Brielle staat te koop. Het kerkbestuur van de Protestantse Gemeente Brielle kan de jaarlijkse onderhoudskosten niet meer opbrengen. Gelukkig is de kerk uit 1417  waar Willem van Oranje is getrouwd een Rijksmonument en mag niet gesloopt worden. 

Cultuur verbindt, inspireert en draagt bij aan persoonlijke ontwikkeling en een aantrekkelijke leefomgeving. Het CDA ZH vindt dat de provincie zich bij het cultuurbeleid vooral moet richten op bovenlokale en regionale vraagstukken en geen verantwoordelijkheden van gemeenten moet overnemen. 

In het Binnenlands Bestuur van 17 januari 2025 stond een lezenswaardig artikel over herbestemming van religieus vastgoed (kerken, kloosters e.d.). De vraag die in dit stuk centraal stond is 'Kerken die nauwelijks nog worden gebruikt zadelen gemeenten op met een probleem. Hoe zorg je dat kerken een maatschappelijke functie houden?'. Een belangrijke vraag. Over dit onderwerp is eerder een CDA themavideo gemaakt.

foto: provincie Zuid-Holland

Elandstraatkerk Den Haag- foto Hans van Loon

Brede welvaart omvat alles wat mensen van waarde vinden. Naast materiële welvaart zoals economie en geld, gaat het ook om zaken als gezondheid, onderwijs, milieu en leefomgeving, omzien naar elkaar, persoonlijke ontplooiing en (on)veiligheid. Bovendien betreft het niet alleen de kwaliteit van leven in het ‘hier en nu’, maar ook de effecten van onze manier van leven op het welzijn van mensen ‘elders’ (buiten de regio) en ‘later’ (toekomstige generaties).

Het CDA Zuid-Holland wil dat er nu eindelijk geschikte huisvesting wordt gevonden voor museum RockArt. Deze unieke collectie van items uit de Nederlandse popmuziek bestaat al 20 jaar en is nog steeds gevestigd in een loods in Hoek van Holland. Bij de bespreking van de provinciale begroting voor 2025 diende het CDA een amendement in om € 100.000 ter beschikking te stellen voor de zoektocht naar een nieuwe stek voor dit popmuseum. Een meerderheid van de Staten steunde dit voorstel. 

Na een busrit kwam het Zuid-Hollandse gezelschap rond het middaguur aan in Brussel. Na een vlotte incheck in het hotel stond meteen een eerste ontmoeting op het programma. De vertegenwoordigers van de provincies Noord- en Zuid-Holland, Utrecht en Flevoland werken samen in de Randstadprovinciesamenwerking. De delegaties ontmoetten elkaar in de Koninklijke Bibliotheek van Brussel voor een inhoudelijk programma. Hierna stond een ontmoeting met lokale bestuurders op het programma. Verstevigen en uitbouwen van het bestuurlijke netwerk stond hier centraal.

Het door mij namens het CDA ingediende amendement over het opnemen van het internationaal reizigersvervoer in de internationale strategie van de Provincie werd breed gesteund. De meeste Statenleden waren het met ons eens dat Rotterdam en/of Den Haag in de toekomst een knooppunt zou moeten kunnen worden van het internationale (hogesnelheids)personenvervoer.

Tijdens de behandeling van de aanpassing van het Reglement van Orde van Provinciale Staten heb ik namens het CDA gepleit om het aantal moties terug te dringen. De motie-diarree heeft helaas ook de vergaderzaal van het provinciehuis in Zuid-Holland bereikt. Halverwege dit jaar staat de teller al op hetzelfde aantal ingediende moties als in heel 2023. 

In een organisatie waar jaarlijks bijna 1 miljard euro omgaat, mag je verwachten dat er goed gekeken wordt naar beperking van fraude.

In het huis van de stad in Rijswijk komen veel  maatschappelijke functies bijelkaar: de gemeente, de bibliotheek, vrijwilligerswerk en dagbesteding van Welzijn Rijswijk en Trias: centrum voor kunsten. Tijdens een werkbezoek aan het Zuid-Hollandse  bibliotheekwerk werden een aantal Statenleden  door het vernieuwede gebouw rondgeleid en bijgepraat over de komende wetswijzigingen in de Nederlandse bibliotheekwereld.

Diergaarde Blijdorp is een van de oudste dierentuinen van Nederland. Sinds 2014 is Blijdorp een proeftuin voor technologische innovaties. De samenwerking met o.a. de TU Delft en de universiteit Wageningen heeft veel innovaties een flinke duw gegeven, mede mogelijk gemaakt door Europese subsidies. Reden om als commissieleden eens een kijkje te gaan nemen.

De Commandopost Clingendael op de grens tussen Wassenaar en Den Haag staat al sinds 2014 leeg. Verlaten door het ministerie van Defensie. Het Rijksvastgoedbedrijf wil de bunker  verkopen. In 2020 is de bunker (die er uitziet als boerenschuur) gerestaureerd en verkoop klaar gemaakt. Een aantal vrijwilligers van de stichting Atlantikwal wil de bunker behouden en opstellen voor publiek. Een boeiende dans tussen diverse partijen is losgebarsten. Tijd om me er in te verdiepen en te laten informeren.

Klik hier om een tekst te typen.

Uit het antwoord op de door het CDA ingediende schriftelijke vragen blijkt dat slechts 54% van de gemeenten in Zuid-Holland een kerkenvisie heeft opgesteld. De provincie Zuid-Holland heeft hiermee na de provincie Flevoland het laagste percentage gemeenten met een kerkenvisie. Ook verschillen de opgestelde kerkenvisies in kwaliteit. Uit de opgestelde visies wordt het vermoeden van het CDA bevestigd: er is een beeld geschetst van de status van het religieus erfgoed (een foto), maar er is onvoldoende beschreven welke opties er zijn voor eventuele herbestemming.

Het CDA maakt zich zorgen over de toekomst van religieuze gebouwen in Zuid-Holland nu steeds meer kerken leegstaan. Om meer inzicht te krijgen in de stand van zaken van instandhouding en herbestemming van dit religieus erfgoed heb ik schriftelijke vragen gesteld aan Gedeputeerde Staten. Ik wil onder meer weten wat de rol van de provincie is bij het in beeld brengen van knelpunten bij de herbestemming van religieuze monumenten in Zuid-Holland. Ook vraag ik naar de kerkenvisies van gemeenten in onze provincie.

Het Prinsenhof te Delft is een historisch belangrijke plek in de vaderlandse geschiedenis. In dit gebouw is prins Willem van Oranje in 1584 vermoord. De kogelgaten zitten nog in de muur.

Kerken, kloosters, moskeeën en synagogen verliezen soms (gedeeltelijk) hun functie als gebedshuis. Soms staan kerkelijke regels in de weg om tot een herbestemming te komen, zoals in Poeldijk. Koos Verbeek doet zijn best om met behoud van de kerkelijke functie de kerk ook als gebouw voor de toekomst te behouden.

Je draait de kraan open en er komt heerlijk fris drinkwater uit. Dat is toch de gewoonste zaak van de wereld voor iedereen die in Nederland woont. Ook in de provincie Zuid-Holland lijkt dat een vanzelfsprekendheid. In onze provincie zorgen Dunea, Oasen en Evides al zo'n 150 jaar voor onze drinkwatervoorziening. Drie bedrijven die allemaal in handen zijn van de overheid en tot doel hebben gezond drinkwater te produceren. Deze drinkwatervoorziening staat onder druk in grote delen van de provincie. Het grootste probleem is het vervuilde water van de grote rivieren (de grootste bron voor ons drinkwater). 

Ken je dat? 138 kinderen uit groep 6/7/8 van een basisschool in een theater. Vooraf een kabaal van kinderen die vol verwachting en nieuwsgierigheid met stemverheffing elkaar proberen te overstemmen. De zaal vult zich rij voor rij en dan begint de voorstelling.

Zuid-Holland kent veel kastelen, buitenplaatsen en landgoederen. Meestal goed verborgen in het groen, soms staat het kasteel vol pracht en praal langs een doorgaande weg. In het Pinksterweekend van 2024 waren veel kastelen en landgoederen te bezichtigen tijdens de dag van het kasteel.

Klik hier om een tekst te typen.

Onlangs had ik een gesprek met de directeur van de Stichting Educatieve Orkesten Projecten (SEOP). De SEOP organiseert sinds 2003 bijzondere muziekprojecten voor de jeugd, met als uitgangspunt het symfonieorkest. Als enige organisatie in Zuid-Holland, gaat de SEOP met een professioneel symfonieorkest (RBO Sinfonia) en unieke projecten naar tientallen gemeenten toe – ook de kleine en middelgrote gemeenten, waar zelden of nooit een symfonieorkest komt.

Op uitnodiging van het havenbedrijf Rotterdam brachten Statenleden van Zuid-Holland op 19 april 2024 een werkbezoek aan de haven. Tijdens een vaartocht op de Nieuwe Maze door de haven werd toelichting gegeven over het belang van de haven voor Rotterdam, Zuid-Holland en Nederland.

De provincie Zuid-Holland staat niet op zichzelf en kan ook niet zonder samenwerking. Samenwerking binnen en buiten de provincie is essentieel. Niet alleen binnen onze landsgrenzen, maar ook daarbuiten. Om focus in die internationale samenwerking aan te brengen is de Internationale Strategie uitgebracht. Op 10 april 2024 sprak de Commissie Externe Relaties over deze strategie. 

Op 27 maart 2024 brachten Statenleden een werkbezoek aan Rotterdam The Hague Airport (RTHA). Namens CDA Zuid-Holland werden Statenleden Tea Both en Bas Nootenboom geïnformeerd over de  huidige situatie en de toekomstplannen van de luchthaven.